zaterdag 24 november 2012

sex en Slavische volkeren



 In verslaag over Slavische volkeren van  Arabische geograaf Abraham ben Jacob uit eerste helft van IX eeuw, schrift :
    ”Meisje , wanneer zij is verliefd op man, zij gaat naar hem en bevrijd haar lust. En wanneer man trouwt meisje en ondekt , dat zij is nog steeds maagd , hij zegt tegen haar:
  - Als  in jouw iets goeds is geweest, anderen manen zullen jouw begierden en zekers zal je iemand gekozen om jouw maagdelijk te afnemen.-
     Later stuur haar weg en maakt hemzelf vrij van haar…”
 In ogen van  Arabische tijdgenoten van Abrahan ben Jacob, moeten Slavische landen, met zulke seksuele vrijheid, leken op paradijs op aarde. Hoe was in werkelijkheid?
        Seks, hebt grote rol gespeeld in dagelijkse leven van Slaven , niet alen met oog  aan doel van  voorplanting of als bron van wellust – het was belangrijk  element  verbond  met magie i rituelen vermeerderende oogst. .Bijvoorbeeld -met lente , voor prikkelen en aansporen van vitale krachten van natuur boeren hadden aanstelen alsof ze vrijen (of soms echt gedaan- “”sicher ist sicher”) in eerste geploegd stukje grond. Of, voor veroorzaken, oproepen van regen en verzekeren van groei van jonge planten,  waren  naakte meisjes  rondgeleid en begieten met water. Maar keus van echtenoot dat was andere koek.
 Hoewel , inderdaad, jonge ongetrouwde vrouwen genoten van bepaalde seksuele vrijheid  , voor zo ernstig zak als trouwerij was geschakel bij famielie hoofd, man van aanzien- zo genoemd swat om alles regelen. Meestal gebeurt dat op feestdagen. In mei (rond hedendaagse Pinksteren), bewoners van naburige nederzettingen hebben zich verzamelt voor gemeenschappelijke feest maltijd verbonden met dans en zang. Op deze feestdagen kunnen jonge mensen ontmoeten elkaar en  maken keuze van toekomstige partner. Hun families hadden eerste besprekingen over bruidschat. (Niet alleen meisjes brachten bruidschat- ook bruidomen moeten geven  gelijk waardige cadeau voor familie van bruid.) Sfeer van deze feest weerspiegelen woorden van kroniek schrijver:
”…en zo in Pinksteren, ze organiseren spelen . Ze vieren dat met behulp van schaamteloze en wellustige liedjes en bewegen, met handklappen, opwindige buigen en andere minnenliefde muziek…”
   Volgende stap was ondergenomen bij midzomer nacht -bij Slaven genoemd Kupala. Kupala was feest van verbondheid van vuur met water dus  vuur is altijd gemaakt bij de water en gemaakt via verven van twee verse “levende”stukjes hout. Onmisbaar element van deze feest was huppelen boven vuur , in sommigen regionen alen bij jongens, bij andere ook bij meisjes of  samen huppelende paren.  Meiden hadden op water neergezet kransjes gevlochten uit bepaalde kruiden ( met  afrodyzjak krachten) en met gestoken daar brandende fakkels.. De tak van stromfwaarts wachtende jongens was krans van geliefde uitwissen. Lukt dat dan mochten jonge paren zonder toezicht gegaan op zoek naar  fernybloem.  Zekers voor velen van hun was dat hun seksuele initiatie- meere omdat.zintuigen waren nog geprikkeld van bij deze feest beer  versterkerde met halucinogeene lulek en opvindende hop.Dus, de oudste bekende , gebruikelijke bruiloft lied .klinkt:
                 ”Oie hop, hop, jij welderige kruid
                   zonder jou zou geen bruiloft te zijn
                   als jij , hop, op deze stoken
                    hebt niet geklomen (gekruipen)
                    zal jij niet van meisjes vrouwen
                    hebben gemaakt…”
Hoever  Russische kroniekschrijver Nestor in zijn Latopis schrijf:
“… trouwerij ze kennen niet, maar ze hebben spelen gemakt tussen nederzettingen , ze komen op deze spelen voor dansen i verschelende duivelse zangen, en daar ze vrouwenroof plegen van deze met  welke ze hebben  vroeger afgesproken…”
  in werkelijheid voor jongere paren wachten nog verloving en bruiloft..
 Gedurende verloving hebt gevolg definitif vaststellen hoogte van bruidschaten  en tijd van brengen bruid naar huis van bruidom. Volgens swat. hebt geluister naar beloftes  van verloovde paar en presenteert  hun brood en kaas.
In afgesproken tijd ouders  hebben gebracht jonge bruid naar huis van bruidom, ze wisselen van bruidschat, en het bruiloft feest was begonnen:
“… en ze hebben deze trouwerij gebruik,: schoonzoon is niet gegaan voor bruid maar ze brengen haar naar hem, a volgende dag ze brengen wat ze hebben voor haar gegeven…”
“en als een van hem viert bruiloft , ze maken dat met  trommelen en fluiten i vielen duivelse wonderen , en wat is nog ergere anderen maken mannelijke geslacht i brengen dat in emmer en in bekers drinken en uitbrengen ze likken dat en kussen..” Deze laste gebruik dient als verzekering van vruchtbaarheid van de bruid.
   Uit economische reden Slaven moeten zich bij monogamie neerleggen. Alleen do rijkste kunnen genoten van meer vrouwen, zo eerste bekende Slavische heerser Samo had 12 vrouwen. Voor Poolse hertog Mieszko I aangename nachten verzekeren een van zijne 7 vrouwen en concubines, hertog uit Pomeranie Warcislaw genoot van 24 vrouwen. Echte kapitalist was hertog Wlodzimierz uit Kiev : 6 vrouwen : 2 Russische, 1 Griekse, 2 Tscehische, 1 Bulgaarse. Hij had dadelijk geen  problemen met multiculturele  samenleving- zijne vrouwen hadden hem geschonken 12 kinderen. Maar  “….Wlodzimierz was overmeester bij vrouwen lust…” dus in Wyszogrod  wachten op hem 300 concubines, dezelfde getal in Bialogard, helaas in Berestow zijn gewonden  alen 200 schoonheiden. Toch “…zijne losbandigheid was niet verzadig en hij laat brengen voor zichzelf t getrouwde vrouwen en hij verkracht maagden…”
        Het is moeilijk te zeggen aan welke standjes hadden Slaven voorkuur. Bovenvermeld Wlodzimierz was liefhebber van simpel , niet geraffineerde seks- waneer hij hebt gehoord dat vrouwen uit islamitische landen “…met mond smaken gemeenschap..” hij spuug met afkeer zegende “…dat zijn onzuivere zaken…”. Maar  ander kroniek  vermeld dat bij tempel complex in Arkona was paar betrapt  in hondjes stand. Misschien was dat alen kwestie van persoonal voorkuur.
    Homoseksualiteit was bekend maar in vergelijke met westerse landen zelf in middeleeuwen zelden gestraft.
   Slavische vrouwen waren befaamd van kusheide. Geen wonder – voor overspelige wachten vreselijke straffen:
“…wanner iemand van deze volk durf andermans vrouw te versieren of hebt gemeenschaap met haar, hij gekregen volgende straf: ze brengen hem naar markt brug  en  bevestigen hem tot deze brug door zijn testikels aanspijkeren. Volgens ze geven hem mes en laten hem keus :hij kun daar sterven of deze lichaam deel afsnijden. ”…” en als ze hebben gevonden sommige lichtkool . ze afsnijden haar schaamlippen , en volgens- als kon over dat gepraat worden- ze hangen deze schaamteloze stukje op  boven thuis deur, zo  elke bezoeker  kon tot benadering komen of voorzichtigheid… “”
De laste woorden, hier ben is eens met historicus B.Sliwinski ,klinken meer als oproeping om niet zich laten betrapen!

maandag 7 november 2011

TWARDOWSKI'S WIFE

Eating, drinking, smoking, laughter,          
Reverly and wild to-do -
shake the inn from floor to rafter
With huzzahing and halloo.

There Twardowski heads the table,
Arms akimbo, pasha-wise, And he shouts,
"Show what you're able"
Jokes and tricks and terrifies.

Round a soldier playing bully,
Scolding, shoving lustily,
Hums his sword-blade - and a woolly
Rabbit in his place they see!

At a lawyer sitting drinking
Quietly his bowl of grog
He has set his wallat clinking -
And the lawyer is a dog!

To a tailor's forehead clapping
Three long tubes, he smacks his nose
Thrice, and at his sudden tapping,
Out the Danzig vodka flows.

He had drained his cup already
When the tankard gave a hum
And a clank. "The devil!" said he,
"Well,my friend, why have you come?"

In the cup a little devil
Of a bob-tailed German brand,
Greeted all the guests, most civil,
Bowing, prancing, hat in hand.

Then from out the tankard jumping
To the flow, two ells he grows:
Claws like hawk's, a hooked nose,
clumpin
On one hen's foot, so he goes.

"Ah, Twardowski, brother, greeting!"
Says he boldly, at his ease:
"Did you not expect this meeting?
I am Mephistopheles.

0n Bald Mountain not so lately
You bequeathed to me your soul.
Wrote your name down accurately
On a bull's hide for a scroll.

"All my friends were at your orders:
You, when two years" time had flown,
Were to come to Rome. My warders
Then should take you for their own.

Seven years you've spent tormenting
Hell with magic, nor do you
Plan your journey yet, frequenting
Inns, although your bond is due.

Vengeance, though you count upon her
Being late, at last strikes home,
And I now arrest Your Honor -
For this inn is named The Rome,

At this dictum so acerbum
Twardowski fled, but as he ran
The devil cought him. "Where's your verbum
Nobile", he said, "my man?"


What was to be done? A moment
Till he forfeited his head!
Swiftly then Twardowski reckoned
On a scheme to serve his stead.

"Read, Mepfiisto, the condition
Of the contract on your scroll;
When the time of my perdition
Comes and you demand my soul",

"I am still to have one little
Right: to set a threefold task:
You must do each jot and tittle
Of whatever I may ask."

"See the tavern sign, a stallion
Painted on a canvas ground:
Let me jump on the rapscallion,
Break away, and gallop round."

"Twist a whip of sand, moreover,
For me, and upon the brink
Of the wood build me a cover
Where I may find food and drink."

"Make the walls of nutshells matching
The Carpathians in height;
Out of Jews' beards make the thatching
And pack popy seed on tight."

"Look, here is a nail for measure,
One inch through, three inches long:
With three spikes, such is my pleasure
Nail each seed down, stout and strong."

Jumping high for joy, Mephisto
Waters, feeds and grooms the horse;
Turns a whip of sand, and presto!
It stands ready for the course.

Then Twardowski mounts the racer,
Makes it trot and caracole;
And the building was no facer -
There it stood, complete and whole!

"WelI, you've won that bout, Sir Devil!
Here's the second; do your best!
Jump in holy water, level
With your neck; the bowl's been biest."

Coughing, spitting, ever faster
Sweats the devil at this check:
But the servant minds the master,
Plunges in up Co his neck.

Out he flew as if projected
From a sling, and, snorting wrath,
Screamed: "Now you're our own elected!
Brr! But what a vapour bath!"

- "One more task before you get me-
Even magic has an end -
Here's Madame Twardowski: Let me
Introduce my little friend.

"For a year I'll make my dwelling
With Beelzebub. Above
You shall pass the year in spelling
Me as husband with my love."

"Swear her love and recognition
And obedience unalloyed;
Fail in only one condition,
And our contract's null and void."

One ear to Twardowski bending,
One eye on his wife, but more
Feigning than in fact attending,
Satan seeks to reach the door.

While Twardowski taunts and teases
And attempts to bar his way,
Through the keyhole, out he squeezes
And is running yet, they say.


bron: info-poland.buffalo.edu/.../mickiewicz/.../link.sht...

POOLSE FRANKENSTEIN



Zabkowice Slaskie in de provincie  Silezie kun je vinden in vooroorlogse mappen onder de naam Frankenstein. Daar, lang tijd voor het verschijnen van Mary Schelleys  monster, werd ons eigen monster geboren of , om specifieker te zijn, ons eigen monsters.
      In januari 1606 barst in Zabkowice de pestepidemie uit van ongehoorde omvang : 2061 personen gaan dood, wat betekent 1/3 van de stadspopulatie. Wanhopige, jammerende  mensen zoeken naar een reden en oorzaak van deze tragedie. Toen,  in de loop van de vroege herfst, brengt een dienaar van de plaatselijke doodgraver een afschuwelijke melding: zijn broodheer maakt uit de ontbindende lijken een gif. De Gemeenteraad stelt een doctorscomité aan om de zaak grondig te onderzoeken.  Aanvankelijk staat het comité wantrouwend tegenover het hele verhaal, maar tijdens het huisonderzoek van de hoofdverdachte, de doodgraver Waclaw Forster, wordt het  corpus delicti gevonden.- poeder en zalf gemaakt uit de ontbindende lijken. Tussen 10 september en 4 oktober 1606 werden 8 personen gearresteerd: 5 mannen en 3 vrouwen, onder verdenking van het vergiftigen van mensen en het verspreiden van een epidemie, en het prepareren van gif. Bovendien hebben verdachten in de martelkamer een bekentenis afgelegd dat ze huizen en lijken hadden beroofd,  gif hadden gesmeerd op deurklinken en deurdrempels en kinderhartjes hadden gegeten. Ook hadden ze maagden onteerd op het altaar. De kapel van H. Nicholaus,bij de begraafplaats, waar deze onzuivere praktijken hebben plaatsgevonden, bestaat nog steeds (de 1-maja straat).
In herfst 1606 werden alle verdachte schuldig bevonden en veroordeelt tot verminking van het lichaam en de dood op de brandstapel.
   Ondanks deze opoffering duurde de epidemie nog voort tot het begin van 1607. In datzelfde jaar uitte de lokale dominee, Samuel Heinnitz, dankbare gebeden. In 1609 verschijnen deze gebeden in druk onder de titel: “Echte verhaal over sommige, ontdekt en tenietgedane, giftige daden van een duivelse jager,  tijdens de epidemie van 1606”.  De naam “duivelse jager” is in de preken gebruikt als personificatie van het kwaad welke de doodgravers hadden aangericht..
     In de loop van de tijd kreeg deze duivelse jager in het algemeen bewustzijn de identiteit van een echt bestaand persoon, namelijk als monster van Frankenstein. Vandaag is aangenomen dat het monster werkelijk is gecreeërd door Victor Frankenstein in Zabkowice Slaskie en dit gruwelijke verhaal is gebruikt als lokmiddel voor toeristen.

dinsdag 15 februari 2011

Over maestro Twardowski en de magische spiegel



Is Twardowski de grote magiër geweest die de doden tot leven kon wekken?
Hij was waarschijnelijk de Duitse alchemicus Laurentius Dhur. Tijdens zijn studie in Wittenberg maakte hij kennis met  de Poolse Franciszek Karpinski, die later bisschop van Krakau zou worden. Beide heren zijn geïnteresseerd in alchemie, astrologie, en magie,  dus hun vriendschaap bloeit en uiteindelijk komt  Laurentius Duhr met zijne  nieuwe vriend in Polen terecht. Toen Karpinski de functie van bisschop van Krakau kreeg komt Duhr onder zijn protectie te staan en dankzij deze bescherming maakt hij snel carrière. Hij verandert dan zijn naam voor Twardowski -  duhr in de poolse taal is namelijk twardy.
Echter in de Poolse traditie wordt hij bekend als de Poolse adelman, die zijn ziel aan de duivel verkocht in ruil voor onbegrensde kennis en diensten van de duivel zelf.
Volgens het pact kon Twardowski alleen dood gaan en zijn ziel aan de duivel verliezen in de plaats Rome. Meedogenloos gebruikte hij zijn helse slaven voor de meest absurde opdrachten, waardoor dezen overmoeid raakten. De wanhopige duivels lokten Twardowski onder vermomming naar een herberg. Grote pech voor Twardowski want de herberg heette Rome, zodat de duivels in staat waren hem mee te nemen naar de hel. Halverwege kwam Twardowski tot inkeer en begon psalmen te zingen. De geschrokken drommels lieten hem toen op de maan achter waar hij nog steeds op zijn Laatste Oordeel wacht.
Tot zover de legende. In werkelijkheid startte het parlement, na de dood van Zygmunt August, een onderzoek naar deze geestaffaire.
Twardowski vlucht richting Wegrow  naar zijne machtige vriend de bisschop. Onderweg wordt hij vermoord in het dorp Mystki-Rzym (Rzym is de Poolse naam voor Rome). Achter de moord staan de gebroeders Mniszech. Twardowski was gewoon de “man who knows to much”. 
Het enige overblijfsel van de magiër bevindt zich in de Basilik van Maria Hemelvaart in Wegrow. Het is een spiegel die Twardowski naliet voor de familie Krasinski. Hoog boven de deur van de sacristie wordt deze spiegel omringd door een houten lijst met als opschrift:
”Luserat hoc speculo magicas Tvardowvius artes, lusus at iste Dei versus in obsequium est”, wat inhoudt: "Met deze spiegel speelde Twardowski , waarin hij zijn magische kunstjes liet zien, maar nu veranderd in Gods dienst”.
In 1958 onderzocht T.Przypkowski de spiegel, gemaakt uit een legering van zilver, tin, en  zink en toont ons een amateuristisch, eenmalig product. Volgens wetenschapper niets bijzonders, maar toch werd in de houten lijst geen enkele houtwormkever of huisbokter gevonden, terwijl de andere lijsten van de sacristie vol met gaten zitten.
Natuurlijk hebben dergelijke mysterieuze antiquiteiten hun eigen legende. Opvallend is de breuk in het onderste gedeelte van de spiegel als gevolg van de ijdelheid van de pastoor, die zijn eigen schoonheid in de spiegel wilde bewonderen, maar in plaats daarvan de duivel kreeg te zien. In paniek wierp hij een sleutelbos naar de spiegel. Volgens een andere legende zou Napoleon, die waarschijnlijk in Wegrow is geweest, de spiegel hebben laten vallen toen hij daarin de nederlaag van zijn leger zag en zijn eenzame dood op St. Hélene. Een ongehoorzame studente in de jaren 70 gebruikte een ladder om haar gezicht in de spiegel te kunnen zien en schrok toen ze haar gezicht zag met donkere strepen. Een paar jaar later belandde ze als politiek gevangene achter de tralies.
Daarom is het beter niet in de spiegel te kijken , omdat deze een niet al te rooskleurige toekomst laat zien.
foto uit http://sarmatix.blogspot.com/

Leopold Staff- The mirage

I fell asleep and I had a dream.
I dreamt that an exhausted caravan trailed along the desert,
where I led it.  And that a fabulous mirage arose before us.
And that you [yourself] were this mirage
with lakes for eyes and with orchards for a body.
And that you rushed toward me, and that my desperate  comrades
Lay down to die.
I pronounced your name to start that dream from the beginning...
Alas! you never see the same mirage twice.

Seance aan de hof



  Na de dood van koningin Barbara Radziwilowna,  wou Sigmund August haar niet begraven in het voor zijn geliefde vroeger zo vijandige Krakau maar, volgens haar wens, in Wilno. Als hij declareert:”…omdat sommige mensen niet voor de levende koningin dankbaar zijn geweest, zo zullen ze haar na haar dood  niet zien en ook niet hebben..”.
  De rouwstoet verliet Krakau op 25 oktober 1551. Uit forensisch onderzoek uit 1931 werd ontdekt dat het lichaam van de jonge koningin beschermd was voor de zomerse hitte met een laagje van een niet geidentificeerd materiaal,  lijkend op voegsel.. In elke dorp of  stad, ontsteeg de koning zijn  paard en liep blootsvoets, ongeacht het weer , achter de kist.
Eindelijk in Wilno werd  Barbara’s lichaam ten ruste gelegd in de  H.Casimr Kapel.
  Tijd is niet gunstig geweest in het helingsproces van de koning, het rouwproces heeft hij nooit kunnen verwerken en tot rest van zijn leven droeg hij zwarte kleren en bleef hij melancholisch gestemd. Haar ovrgebleven kleren bewaarde hij als relikwieën.
 Met  zijn geliefde Barbara in gedachten, hoe vaak moet August gezucht hebben en woorden uit Tren van de dichter Kochanowski hebben herhaald:
”Waar  ooit ben jij, als je bent , hebt genade met mijn pijn.
En als je niet kan verschijnen in jouw vroegere gedaante
dan troost  mij zoveel als jij kan en kom bij mij alsof ik droom, als een schaduw, als een geest…”
 Van zijn droefheid profiteert de kliek van hofnarren  Krasinski en de gebroeders Mniszech. Mikolaj Mniszech ontmoet heimelijk in een klooster de leerlinge Barbara Gizanka, dochter van een koopman uit Warschau. Ze heeft een treffende fisical gelijkenis  met Barbara Radziwilowna.
  Samen met zijn broer Jerzy  bedacht Mikolaj een cynische plan. Bij dit complot werden F.Krasinski en zijn vriend, de magiër Twardowski betrokken. Twardowski  belooft dat hij met behulp van een magische spiegel  de verschijning van de koningin tot leven zal wekken, maar wel onder de voorwaarde dat Augustus stil moet blijven zitten en niet proberen haar gestalte aan te raken. In een koude januari nacht, telde August met een bonkend hart de minuten af tot de klok 12 uur zou slaan. Ineens, in het schemerlicht van kaarsen, kon je in de spiegel duidelijk een silhouet en….ja!  dat is haar.!. Barbara!
Verslag van dr. J.Possel is hartverscheurend:
”Het had niet veel gescheeld of de koning had op haar schoot gesprongen om haar zoet te liefkozen, maar Twardowski wist op het laatste moment dit voornemen te weerhouden, waarna de verschijning verdween…”.
  In werkelijkheid betrof het een complot van deelnemers die via een  speciale opening een kaars uit hadden geblazen zodat Barbara Gizanka, spelend de rol  van de gestorven koningin, in de duisternis verdween.
   Zelfs 500 jaar na deze gebeurtenis kunnen wij ons goed voorstellen met welke gevoelens   Sigmund August in de plotseling donkere kamer achter bleef: bitter geluk, ongeloof, een onmenselijk verdriet.
 Maar schijn is altijd beter dan niks. Geen wonder dat na de hele affaire de gebroeders Mniszech beloond werden en Barbara Gizanka de koninklijke maîtresse werd.
 schilderij van Jan Matejko "'Seance mat Barbara Radziwilowna"

Twee gedichten van K.K. Baczynski

Krzysztof Kamil Baczynski (1921-1944)
Krzysztof Kamil Baczynski died in the Warsaw uprising defending a house near the Wielki Theater, Warsaw, Poland.. All translations by Alex Kurczaba.
 White Magic
Standing before the mirror of silence
with her hands in her hair,
Barbara pours into her glass body
silver droplets of her voice.

And then like a jar
she fills with light and glasslike
filters stars through herself
and the white dust of the moon.

Through the quivering prism of her body
in the music of white sparks
minks will glide past
like fluffy leaves of sleep.

Hoarfrost will coat the bears in it
brightened by polar stars
and a stream of mice will weave through
flowing in a loud avalanche.

Until filled up with milk
she'll slowly sink into sleep
as melodically time will settle at the bottom
in a cascade of glare.

And so Barbara has a silver body. In it
the white mink of silence stiffens softly
under an unseen arm.


A Melody
Who'll give me back my musings
and the shadow that left after you?
Ah, these days like animals' murmur,
like plants are they - ever younger.

And before long - such little ones,
on a nutshell standing,
we'll sail against the seasons
as if to spite water rings.

The red of blood will be dreamt childishly
as puffed-out cheeks of a cherry.

The metal of storms will be discovered again
through a foamy blow-ball's head.

While the thunder of tears like an avalanche of stones
into little green beetles will change,
thus bending down to the water by turns
we'll incautiously sail to oblivion;
left behind by us on earth
only our shadows shall cry.

January 16, 1942